Integriteit vraagstukken

Wat is een integriteitschending?

Een integriteitsschending is volgens de overheid een overtreding van de Basisnormen Integriteit. Deze regels zijn opgesteld door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) in samenwerking met overige ministeries en overheidsinstanties.

Waarom is integriteit belangrijk voor de overheid?

De overheid heeft de bevoegdheid om de naleving van de wet met dwang of geweld af te dwingen. “De integriteit van de overheid en haar functionarissen is belangrijk, omdat zij een belangrijke en ingrijpende rol spelen in het leven van de burgers”, aldus het Bureau Integriteitsbevordering Openbare Sector(BIOS).

Dat betekent ook dat de overheid een voorbeeldfunctie heeft naar burgers. “Integriteit is daarmee in de zienswijze van BIOS een kernwaarde en een element van de kwaliteit van de overheid.”

Wat zijn de regels voor integriteitsschendingen?

Naast de wettelijke normen moeten ambtenaren en politieke ambtsdragers ook voldoen aan de Basisnormen Integriteit. Ambtenaren leggen bij indiensttreding een eed of belofte af waarin ze de integriteitsregels beloven te respecteren en na te leven.

Dat houdt onder meer in dat nevenwerkzaamheden, relatiegeschenken en financiële belangen moeten worden gemeld. Daarnaast moet vertrouwelijke informatie worden beschermd. Volgens hoogleraren zijn er echter teveel verschillende richtlijnen waar aan getoetst kan worden. Daarnaast hanteert elk ministerie alternatieve richtlijnen.

Integriteitsschendingen of vermoedens daarvan kunnen bij een vertrouwenspersoon worden gemeld via de zogeheten klokkenluidersregeling. Als een klokkenluider zich niet gehoord voelt of last ondervindt van zijn melding, dan kan hij ook nog de Onderzoeksraad Integriteit Overheid inschakelen. Burgers kunnen melding doen bij de Rijksrecherche of Meldpunt M.

integriteitsschending Jolanda Hellings

Voorbeelden van integriteitsschendingen zijn:

  • strafbare feiten zoals handelen in drugs, witwassen van geld, voorhanden hebben van een pistool, diefstal, verduistering, fraude en corruptie;
  • misbruik van bevoegdheden;
  • belangenverstrengeling;
  • misbruik of lekken van informatie;

Verplichting voor de werkgever

De Arbowet verplicht iedere werkgever een beleid PSA te voeren. Dit houdt in dat u als werkgever beleid voert dat erop gericht is om te voorkomen of – als dat niet mogelijk is – op het beperken van ongewenste omgangsvormen binnen uw bedrijf. Het aanstellen van een vertrouwenspersoon ondersteunt hierbij.